Starzenie się było tradycyjnie postrzegane jako synonim stałego pogarszania się stanu zdrowia, ale najnowsze badania ujawniają bardziej złożony obraz.
Według naukowców ze Stanford Medicine, którzy opublikowali badanie w środę (14 VIII 2024) w Nature Aging, starzenie się nie jest stopniowe, bo przyspiesza na kluczowych etapach życia, szczególnie w latach 40. i 60. z powodu dramatycznych zmian w naszych cząsteczkach i mikroorganizmach.
Naukowcy przeanalizowali, w jaki sposób biomarkery – cząsteczki takie jak RNA i białka, które odzwierciedlają zmiany biologiczne – zmieniają się w różnych pięcioletnich odstępach czasu u osób w wieku pomiędzy 25 a 75 lat i starszych.
W przeciwieństwie do standardowych ocen medycznych, które mogą obejmować tylko 15 do 20 pomiarów, naukowcy wykonali „dziesiątki tysięcy pomiarów”. Odkryli, że biomarkery zmieniają się najbardziej dramatycznie w dwóch kluczowych okresach naszego życia: w połowie lat 40. i na początku lat 60.
Naukowcy stwierdzili, że interesujące jest znalezienie obserwowalnych zmian związanych z chorobami układu krążenia i innymi kwestiami zdrowotnymi. Jest to ważne, ponieważ uznanie takich zmian może prowadzić do podjęcia odpowiednich kroków w celu poprawy, powiedział Michael Snyder, który posiada tytuł doktora biologii i jest kierownikiem katedry genetyki i starszym autorem badania.
Dodał, że zrozumienie tych konkretnych okresów zmian może pomóc w opracowaniu interwencji.
Kluczowe okresy zmian
Naukowcy śledzili tysiące cząsteczek i drobnoustrojów w swoim badaniu. Około 81 procent cząsteczek wykazywało znaczące zmiany nieliniowe, co oznacza, że zmieniały się one bardziej w pewnym wieku niż w innym. Tylko około 7 procent zmieniało się w stałym tempie wraz z wiekiem uczestników badania.
W badaniu śledzono uczestników przez okres od dwóch do siedmiu lat. Wcześniejsze wyniki uzyskane od tej samej grupy ochotników wykazały, że nerki, wątroba, metabolizm i układ odpornościowy starzeją się w różnym tempie.
Naukowcy przeanalizowali 5 405 próbek od 108 uczestników, obejmujących ponad 135 000 cech biologicznych, w tym aktywność genów, białek, metabolitów i mikrobiomów. Dało to w sumie prawie 250 miliardów różnych punktów danych.
Kiedy naukowcy przeanalizowali klastry cząsteczek wykazujących najbardziej znaczące zmiany, zidentyfikowali dwa krytyczne okresy: połowę lat 40. i wczesne lata 60., podczas których transformacje te były najbardziej wyraźne.
Około 40 roku życia zaobserwowano co następuje:
– Zmiany w cząsteczkach wskazywały na zmniejszoną wydajność metabolizmu alkoholu, kofeiny i tłuszczów;
– Ryzyko chorób sercowo-naczyniowych wzrosło, ponieważ płytki krwi i białka zaangażowane w krzepnięcie krwi stały się upośledzone;
– Komórki skóry i białka stały się rozregulowane, potencjalnie pogarszając strukturę i elastyczność skóry.
Około 60 roku życia wystąpiły następujące zmiany:
– Zmiany molekularne wskazywały na dalsze zmniejszenie wydajności metabolizowania kofeiny i niezbędnych kwasów tłuszczowych;
– Zmniejszyła się również produkcja nienasyconych kwasów tłuszczowych;
– Zaburzony został metabolizm glukozy, co sugeruje podwyższoną insulinooporność;
– Pogorszyła się funkcja nerek, na co wskazuje wyższy poziom azotu mocznikowego we krwi, który wskazuje, że nerki stają się mniej skuteczne w filtrowaniu odpadów z organizmu.
– Problemy z sercem nasiliły się ze względu na wzrost poziomu fenyloalaniny w osoczu, niezbędnego aminokwasu związanego z problemami z sercem;
– Wyższy poziom cytokin, białek regulujących układ odpornościowy, wskazywał na osłabienie układu odpornościowego;
Jak sobie z tym radzić?
Dla osób w wieku 60 lat korzystne może być monitorowanie czynności nerek i zwiększenie spożycia wody, sugeruje Snyder. Podobnie, osoby w wieku 40 lat powinny zwrócić uwagę na zmiany w metabolizmie lipidów i rozważyć ograniczenie tłustych posiłków. Snyder podkreślił, że te spostrzeżenia podkreślają znaczenie rozpoznawania i uwzględniania zmian biologicznych w celu skutecznego zarządzania zdrowiem wraz z wiekiem.
Główne zmiany zaobserwowane u osób w wieku 40 lat zaskoczyły Snydera i jego zespół.
Osoby w obu grupach wiekowych powinny rozważyć więcej ćwiczeń, aby wspierać zdrowie serca i zachować masę mięśniową. W wieku 40 lat dobrym pomysłem jest również picie mniejszej ilości alkoholu, ponieważ organizm nie metabolizuje go już tak dobrze – powiedział Snyder – Nie wiem też, czy byłbym w stanie przewidzieć, że u osób po czterdziestce nastąpi tak duży okres zmian.
Naukowcy początkowo myśleli, że to menopauza lub okres okołomenopauzalny mogą powodować zmiany u kobiet i wpływać na ogólne wyniki. Kiedy jednak przyjrzeli się danym osobno dla mężczyzn i kobiet, odkryli, że mężczyźni w wieku 40 lat doświadczyli podobnych zmian. „[U kobiet ludzie mogliby pomyśleć], że może to wszystko z powodu menopauzy” – powiedział Synder. „Okazuje się jednak, że to samo dotyczy mężczyzn i kobiet. Sugeruje to, że chociaż menopauza lub okres okołomenopauzalny mogą przyczyniać się do zmian obserwowanych u kobiet w wieku około 40 lat, prawdopodobnie istnieją inne, bardziej znaczące czynniki wpływające na te zmiany zarówno u mężczyzn, jak i kobiet – powiedział w komunikacie prasowym pierwszy autor badania Xiaotao Shen, który ma doktorat z metabolomiki i bioinformatyki i jest byłym postdoktorantem Stanford Medicine.
Medycyna spersonalizowana: Zespół badawczy planuje zbadać czynniki napędzające te klastry zmian. Takie zmiany wskazują na potrzebę zwracania uwagi na swoje zdrowie, zwłaszcza w wieku 40 i 60 lat, twierdzą naukowcy.
Snyder, który jest również autorem książki Genomics and Personalized Medicine: What Everyone Needs to Know, powiedział, że badanie jest próbą wyjścia poza porady ogólne, takie jak: „więcej ćwiczeń” lub „odżywiaj się lepiej” i tworzenia spersonalizowanych profilów starzenia się, które wskazują źródła zagrożenia dla zdrowia. Rozumiejąc te wzorce… można podjąć odpowiednie działania” – dodał.
Cara Michelle Miller
ŹRÓDŁO: ZeroHedge.com
